Bu yazımızda Kontaktör Nedir? Ne İşe Yarar? Yapısı, Çalışması ve Kullanım Alanları sorusuna cevap vereceğiz.
Kontaktör Nedir? Ne İşe Yarar?
Kontaktör, bobinlerine elektrik enerjisi verildiği anda açık kontaklarını kapalı konuma getiren kapalı kontaklarını açık duruma getiren uzaktan kontrol edilebilen elektromanyetik anahtarlar olarak tanımlanabilir.
Kontaktörler, elektrik motorları, kompanzasyon, ısıtma gibi çeşitli elektrik tesislerini uzaktan kablo ile kontrol edilmesinin istendiği durumlarda kullanılabilir. Termik röleler ile birlikte kullanıldığı durumlarda ise tesislerin ve cihazların aşırı yük akımlarına karşı korunmasına imkan sağlar. Genelde alçak gerilimlerde kullanılır. Kontrol edilen devreye nominal akım (normal kullanım durumunda kontaklar üzerinden geçen akım değeri) altında açıp kapatma imkanı verdiği gibi belli orandaki aşırı akımları da kesme imkanı sağlar.
Kontaktör Yapısı
Yapısında bulunan elemanlar;
- Demir Nüve,
- Bobin,
- Palet,
- Kontaklar olarak sıralanabilir.
Demir Nüve
Nüveler,
- DC akım kontaktörlerinde bir parça yumuşak demir,
- AC akım kontaktörlerinde ise ince silisli saçlardan üretilir.
Bobin
Çalışma gerilimine göre dış görünüşü ve sarım (spir) sayısı değişmektedir. Bobinlerin üzerinden akım geçtiği sırada nüvemize mıknatıs olma özelliği kazandırır.
Kontaklar
Kontaklar, normalde açık ve normalde kapalı olarak ikiye ayrılır. Ana ve yardımcı kontaklar olarak isimlendirilir.
Ana kontaklar,
- Güç devresinde kullanılır,
- akım taşıma kapasiteleri daha yüksektir.
Yardımcı kontaklar,
- Genellikle kumanda kısmında kullanılır.
Kontaklar üzerinden geçen akım, kapasitelerine göre sert bakır, tungsten veya gümüş gibi çeşitli alaşımlardan meydana gelir.
Kontaktör Çalışma Prensibi
Kontaktör bobinine gerilim uygulandığında, nüve elektromıknatıs özellik kazanır. Ardından karşısında bulunan paleti çeker. Böylece palet üzerinde bulunan hareketli kontaklar, sabit kontaklar ile birleşmiş olur. Sonucunda akım iletilmiş olur.
Genellersek kontaktör bobinine enerji verildiği durumda kontaklar kapanarak akım iletilmiş olur. Enerji kesildiği anda kontaklar açılarak akımın iletilmesini engellemiş olur. Bu şekilde kontaktör anahtarlama elemanı olarak kullanılmış olur.
Kontaktör Kullanım Alanları
Kontaktörler,
- Aydınlatma,
- Isıtma,
- Elektrik Motorları,
- Kondansatör gibi birçok güç devresinin anahtarlanmasının istendiği durumlarda kullanılır.
Yardımcı Kontaklar,
- Sinyal, kumanda ve uyarı amaçlı kullanılmaktadır. Ayrıca daha düşük akım taşıma kapasitesine sahiptir.
Bu yazımızda Kontaktör Nedir? Ne İşe Yarar? Yapısı, Çalışması ve Kullanım Alanları sorusuna cevap vermeye çalıştık. Eksik veya hatalı gördüğünüz kısımları lütfen yorumlar kısmında belirtiniz. Diğer yazılarımızda görüşmek dileğiyle.
